Trung Quốc là quốc gia có lịch sử, văn hóa có thể nói là ngàn năm oai hùng. Song song với sự phát triển đó ngôn ngữ cũng phát triển và hoàn thiện dần theo thời gian. Sự phát triển của tiếng Trung qua thời gian như thế nào? Mình cùng tham khảo nhé.
>>Xem thêm: China Town là gì? Top China Town nổi tiếng thế giới.
Tiếng Trung Quốc phổ thông là gì?
Hiện nay, Tiếng Quan thoại là tiếng phổ thông là phương ngữ Bắc Kinh. Tiếng Quan thoại là nhóm lớn nhất trong số 7 hoặc 10 nhóm phương ngữ Trung Quốc.
Theo thống kê có đến 70% người nói tiếng Trung Quốc dùng tiếng Trung phổ thông.
Khu vực địa lý rộng lớn trải dài từ phía Tây Nam tỉnh Vân Nam đến Tây Bắc vùng Tân Cương và Đông Bắc Hắc Long Giang.
Nhóm tiếng này cũng được sử dụng trong ngôn ngữ đại chúng, học tập, làm việc tại Trung Quốc. Nhìn chung, lịch sử phát triển của tiếng Trung gắn liền với các triều đại của Trung Quốc.
Sự phát triển của tiếng Trung phổ thông.
Theo nghiên cứu, có hàng trăm tiếng địa phương hiện đại của Trung Quốc được phát triển từ các biến thể của tiếng Trung Quốc cổ và Trung Quốc hiện đại.
Tiếng Trung có 7 nhóm phương ngữ chính đã được công nhận.
- Quan thoại: Tiếng Trung Quốc chuẩn, tiếng Bắc Kinh, tiếng Tứ Xuyên và tiếng Dungan (ở Trung Á).
- Ngô: tiếng Thượng Hải, tiếng Tô Châu và tiếng Ôn Châu.
- Cám
- Tương
- Mân: tiếng Phúc Châu, tiếng Hải Nam, tiếng Mân Tuyền Chương, tiếng Đài Loan và tiếng Triều Châu.
- Khách Gia.
- Quảng Đông(Việt), có tiếng Quảng Châu và tiếng Đài Sơn.
Ngoài tiếng phổ thông, 6 người còn lại là Wu, Gan, Xiang ở miền trung và Min, Hakka và Yue ở bờ biển phía đông nam. Các Ngôn Ngữ Atlas của Trung Quốc (1987) phân biệt 3 nhóm tiếp tục:
- Jin (tách ra từ Mandarin).
- Huệ Châu ở khu vực Huệ Châu của An Huy và Chiết Giang.
- Pinghua ở Quảng Tây và Vân Nam.
Sự phát triển của tiếng Trung cổ.
Sau sự sụp đổ của Bắc Tống (959 – 1126), dưới triều đại Jin (1115 – 1234) và Yuan (Mongol) ở miền bắc Trung Quốc, tiếng Trung phổ thông cổ được sử dụng trong một bài phát biểu. Sự phát triển của tiếng Trung cổ bắt đầu từ đây.
Phương ngữ này phát triển dựa trên các phương ngữ của đồng bằng Bắc Trung Quốc, xung quanh thủ đô. Đây được xem là tiếng phổ thông cũ. Sau đó, các thể loại văn học bản địa mới phát triển dựa trên ngôn ngữ này bao gồm cả câu thơ, kịch, kể chuyện…
Các quy ước vần điệu của câu thơ mới đã được mã hóa trong từ điển gọi là Zhongyuan Yinyun ra đời vào năm 1324. Từ điển này chứa rất nhiều thông tin về âm vị học của tiếng Quan thoại cổ.
Sự phát triển của Tiếng Trung chuẩn.
Sự phát triển của tiếng Trung phổ thông ở thời đại Dân quốc bắt nguồn từ phương ngữ Bắc Kinh. Trong những năm đầu của Trung Hoa Dân Quốc, các nhà trí thức của Phong trào Văn hóa Mới như Hu Shih và Chen Duxiu đã thực hiện một cuộc vận đông. Họ vận động thành công việc dùng phương ngữ Bắc làm ngôn ngữ tiêu chuẩn. Đồng thời, đưa ra đề nghị định nghĩa và tìm ra một ngôn ngữ tiêu chuẩn quốc gia bằng cách đơn giản hóa tiếng Trung Quốc truyền thống.
Qúa trình tranh chấp quyết định ngôn ngữ chính thống.
Sau nhiều cuộc tranh chấp diễn ra Ủy ban Thống nhất Ngôn ngữ Quốc gia đã đưa ra phán quyết cuối cùng. Phương ngữ Bắc Kinh được chọn làm tiếng Trung tiêu chuẩn vào năm 1932.
Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập năm 1949 vẫn giữ nguyên tiêu chuẩn này. Nhà nước lâm thời gọi tiếng Trung phổ thông là pǔtōnghuà, nghĩa là tiếng Trung giản thể.
Sự phát triển của tiếng Trung trải qua rất nhiều lần thay đổi sau hàng ngàn năm mới có được tiếng Trung phổ thông như ngày nay.
Tiếng Trung phổ thông đang được sử dụng trong giáo dục, truyền thông và các dịp trang trọng ở cả Trung Quốc đại lục và Đài Loan. Tuy nhiên, tiếng Trung chuẩn không được dùng rộng rãi ở Hồng Kông và Ma Cao.
Tiếng Trung tiêu chuẩn này hiện được nói một cách phổ biến bởi hầu hết những người trẻ tuổi ở Trung Quốc đại lục và Đài Loan. Tuy nhiên, ở mỗi vùng giọng điệu sẽ rất khác biệt.
Tiếng Trung tại Hồng Kông và Ma Cao.
Sự phát triển của tiếng Trung ở Hồng Kông và Ma Cao bị ảnh hưởng rất nhiều bởi hai nơi này từng là thuộc địa của Anh. Ở đây, tiếng Quảng Đông địa phương vẫn là ngôn ngữ phổ biến nhất. Mặc dù tiếng phổ thông hiện nay vẫn được dạy ở nhiều trường nhưng chưa đạt được sức kéo với người dân địa phương.
Về mặt kỹ thuật, cả tiếng Trung giản thể và tiếng Trung phổn thể đều dựa vào âm vị học theo giọng Bắc Kinh.
Hình thức viết của tiếng Trung tiêu chuẩn cũng cơ bản tương đương.
Các ký tự đơn giản được sử dụng ở Trung Quốc đại lục, Singapore và Malaysia.
Trong khi đó, người dân ở Hồng Kông, Ma Cao và Đài Loan thường sử dụng các ký tự truyền thống.
Tóm lại sự phát triển của tiếng Trung có bề dày lịch sử lâu năm. Tuy nhiên, ngày nay, tiếng Trung phổ thông hay còn được gọi là tiếng Quan Thoại vẫn là ngôn ngữ hành chính, dùng nhiều nhất tại Trung Quốc.
>>Xem thêm: Bí ẩn Lăng mộ Tần Thủy Hoàng.
