Khu vực châu Á, Trung Quốc là là một trong những quốc gia có lịch sử lâu đời. Từ suy vong đến hưng thịnh qua nhiều triều đại. Từ xa xưa các nước phương Tây cho rằng từ lúc khởi nguyên Trung Quốc là một quốc gia suy yếu và bị cô lập. Tuy nhiên trong quá trình phát triển Trung Quốc đã có được 3 triều đại lớn mạnh nhất Trung Hoa.
Hán triều 400 năm thịnh trị.
Từ năm 206 TCN – 220, sau khi nhà Tần suy vong. Hán Cao Tổ Lưu Bang lên ngồi mở ra một thời đại hưng thịnh cho lịch sử Trung Hoa. Lưu Bang xây dựng hệ thống quân chủ chuyên chế. Đồng thời thi hành chính sách thuế hiệu quả, triệt để hơn các triều đại trước. Nhà Hán kinh doanh độc quyền sắt và muối để thu thêm doanh thu cho ngân khố.
Trưng thu nhiều của cải giúp ngân sách dồi dào. Nhờ đó Hán triều mở rộng biên giới về phía Nam. Nhà Hán xâm chiếm các nước, các bộ tộc yếu thế hơn để mở rộng lãnh thổ. Bên cạnh đó Hán triều cũng mở rộng biên giới lên phía Bắc đến Tân Cương.
Giai đoạn vượt bậc của Trung Quốc là mở ra con đường tơ lụa. Con đường giúp thông thương với các nước trong khu vực. Nhà Hán kiểm soát chặt chẽ vùng Tân Cương để làm bàn đạp kiểm soát con đường tơ lụa và đề phòng được kẻ thù xâm lược.
Nhà Đường xây dựng Trung Hoa hưng thịnh.
Sau khi nhà Hán sụp đổ bởi nội chiến. Trung Quốc bước vào giai đoạn hỗn loạn và chia rẽ cho đến khi lại được thống nhất bởi nhà Tùy. Nhà Đường hình thành sau đó chi phối Trung Quốc trong giai đoạn năm 618-907.
Nhà Đường được đánh giá là triều đại mở rộng tầm ảnh hưởng của Trung Quốc ra trường quốc tế. Lực lượng quân sự của Trung Quốc thời nhà Đường cũng đạt đến mức hùng mạnh nhất. Đây là giai đoạn vàng của thời đại quân chủ chuyên chế.
Ở giai đoạn cực thịnh, nhà Đường kiểm soát lãnh thổ rộng gấp đôi nhà Hán. Số dân đông đảo khi đó lên tới 80 triệu người, vượt trội hoàn toàn so với các dân tộc láng giềng.
Cũng trong thời kỳ này, tầm ảnh hưởng của nhà Đường lan rộng đến cả Hàn Quốc, Nhật Bản và Tây Tạng. Mặc dù không cai trị Tây Tạng, nhà Đường là triều đại đầu tiên của Trung Quốc mở rộng tầm ảnh hưởng đến cao nguyên này.
Một phần thành công của nhà Đường là nhờ học được cách chiến đấu trước dân du mục. Nhà Đường cũng sẵn sàng trọng dụng các tướng tài xuất thân từ vùng Trung Á.
Nhà Đường một lần nữa vươn tầm kiểm soát tới khu vực Tân Cương, chạm đến biên giới với Đế quốc Ba Tư. Thất bại của nhà Đường trước quân Ả Rập vào năm 751 chấm dứt thống trị Trung Á của hoàng đế Trung Quốc.
Trong những năm cuối triều đại, khởi nghĩa An Lộc Sơn nổ ra, khiến nhà Đường rơi vào bất ổn và suy vong.
Nhà Thanh triều đại cuối cùng của Trung Hoa.
Chỉ đến khi nhà Minh thành lập (1368-1644), đất nước Trung Quốc mới lại thống nhất. Nhưng nhà Minh được các sử gia Trung Quốc coi là một trong những triều đại tồi tệ nhất vì nạn hoạn quan hoành hành.
Đến triều nhà Thanh (1644-1911), Trung Quốc trải qua giai đoạn quân chủ chuyên chế cực thịnh cuối cùng. Không chỉ đạt thành tựu lớn về văn hóa, lịch sử, nhà Thanh có công lớn giúp duy trì đất nước Trung Quốc rộng lớn như hiện nay.
Nhưng nhà Thanh cũng là đối tượng bị chỉ trích bởi các nhà sử học. Bởi vì sự yếu kém trong hệ thống lãnh đạo đã tạo cơ hội để phương Tây nhảy vào xâu xé.
Nhà Thanh thực tế không có nguồn gốc Trung Quốc. Nhưng khi kiểm soát Trung Quốc thì họ cũng bị đồng hóa, duy trì phong tục Trung Hoa nhiều hơn là phong tục truyền thống.
Thuốc súng được phát hiện ở thời kỳ này. Nó giúp nhà Thanh kiểm soát một cách hiệu quả hơn các vùng đất xa xôi như Tây Tạng, Tân Cương, Mãn Châu và Mông Cổ.
Nhà Thanh cũng đạt thành tựu về ngoại giao khi ngăn Nga và Anh mở rộng thêm lãnh thổ. Trung Quốc được coi là vùng đệm hoàn hảo ngăn Nga và Anh xung đột.
Nhưng nhà Thanh đã không thể chống đỡ các mối đe dọa từ biển. Đầu tiên là phương Tây và sau đó là đế quốc Nhật Bản. Có thể nói, nhà Thanh đã có công gìn giữ một khu vực lãnh thổ rộng lớn. Đó làm nền tảng cho Trung Quốc bước vào thời đại mới.
>>Xem thêm: Trang phục trong các triều đại Trung Hoa.
